Of je nu in Nederland blijft, of ergens anders op vakantie bent: de kans is groot dat je wel ergens een paar flink hete nachten (of zelfs hittegolf) meepakt. Hoe zorg je ervoor dat je dan lekker slaapt? Lifestyleblogger Saskia Sampimon-Versneij en slaapexpert Floris Wouterson geven tips. "Slaap niet onder dons, maar kameelhaar."

Saskia Sampimon-Versneij (38) is oprichter van thegreenlist.nl, een lifestylemagazine voor mensen die graag duurzamer willen leven. Sinds kort is ze ook te horen als host in de podcast 'Onsje Groener'. In haar zoektocht naar een duurzamer leven, ontdekte ze verschillende hacks, tips en tricks tegen een oververhitte kamer. Voor de duidelijkheid: het gebruik van een airco hoort daar níet bij. "Een airco is hartstikke fijn en doet zijn werk goed, maar het is en blijft toch een enorme energieslurper. Zelfs als je zonnepanelen hebt."

Wel is het zo dat de impact van het stroomverbruik van een airco flink verminderd wordt door zonnepanelen. "Het voordeel met een airco is ook dat het grootste gedeelte van het verbruik plaatsvindt op het moment dat de zonnepanelen aan het opwekken zijn. De stroom gaat dan dus rechtstreeks van de panelen naar de airco. Maar 's nachts schijnt de zon niet, wat betekent dat je airco dan dus geen zonne-energie, maar veel elektriciteit verbruikt."

Als je niet te veel energie wilt verbruiken, of simpelweg geen airco hebt, zijn er gelukkig genoeg duurzame manieren voor wat meer verkoeling. "Schaf een ventilator of fan aan als je die nog niet hebt. Gewoon zo’n simpele, met een propeller erin is prima. Deze verbruikt veel minder elektriciteit dan een airco en je hebt er bijna net zoveel profijt van. Mits je 'm op de juiste manier gebruikt."

Om je ventilator 's nachts optimaal in te zetten, heeft Sampimon-Versneij een paar slimme tips. "Tip één is om in ieder geval overdag de ramen en deuren dicht te houden, als je veel last hebt van de hitte. Heb je gordijnen? Houd die ook dicht. Richting de avond, wanneer het begint af te koelen, zet je alles tegelijk tegen elkaar open. En nu komt het: zet de ventilator aan - en richt deze niet op jezelf, maar naar buiten."

Door het apparaat op die manier te positioneren, zorg je ervoor dat de warme lucht die nog in je huis aanwezig is, naar buiten wordt geblazen. "Een klein nadeel van deze manier is dat je zo wel muggen in huis kunt krijgen door de openstaande ramen. Dit kun je oplossen door horren op je ramen te plaatsen."

Koop je fan niet nieuw, maar tweedehands. Via Marktplaats, bijvoorbeeld. In het ideale geval koop je ‘m niet op het moment dat er vraag naar is, maar buiten het seizoen. De kans dat je jouw fan voor een mooi prijsje kunt aanschaffen is dan groter.

Een andere manier om je ventilator slim te gebruiken, is door er een soort mini-airco van te maken. "Vul twee grote flessen water en leg deze overdag in de vriezer. Zet voor het slapengaan de bevroren flessen recht voor je fan neer en zet de fan aan: nu heb je een soort eigen airco gecreëerd. De kou in de flessen zou genoeg moeten zijn om een fris briesje door je kamer te laten blazen."

Naast de ventilator zijn er nog andere manieren om de zomernachten door te komen. "Goede isolatie van je huis komt niet alleen in de winter, maar ook in de zomer goed van pas. Door je huis goed te isoleren houd je namelijk zowel kou als ruimte beter buiten de deur."

Ook heeft Sampimon-Versneij nog een paar groene verkoelingstips: "Planten en bomen zijn geweldig voor koelte in en rondom je huis. Een groen dak is daarom geen slecht idee als je het ’s zomers minder heet wilt hebben. Die tip kun je misschien niet direct toepassen, maar als je daar dit jaar nog werk van maakt, kun je er volgend jaar van profiteren. Ook kun je je woning laten begroeien met klimplanten. Dat staat ook nog eens heel tof."

Een ander groen advies: "Plant bomen in je tuin die schaduw op en rond je huis creëren. Zo blijft je huis gedurende de dag koeler en heb je 's avonds minder last van de hitte. " Ook raadt Sampimon-Versneij aan om, als je het écht niet meer houdt, voor het slapengaan onder de koude douche te springen. "Soms is enkel koud of kouder dan normaal afdouchen al heel fijn."

Zelf slaapt Sampimon-Versneij bij hete dagen als deze onder een dunne deken. "Ik vind het niet fijn om helemaal niks op me te hebben, dus ik slaap onder een lichte, dunne deken. Het materiaal van je deken is cruciaal. Een materiaal wat ik zelf fijn vind voor de hete nachten is bijvoorbeeld biologisch katoen. Dat laat goed lucht door en is vaak koeler dan andere, niet natuurlijke materialen zoals polyester. Daar ga je overigens ook sneller van zweten."

A post shared by Sas • zoektocht naar groener 🌍 (@thegreenlist.nl)

Als pyjamatip heeft Sampimon-Versneij nog het volgende: "Wil jij koste wat kost in een pyjama slapen? Ga voor een luchtig materiaal. Pyjama en ook ondergoed van gecertificeerd bamboe raad ik aan, omdat bamboe geweldige luchtdoorlatende eigenschappen heeft. Naast bamboe is Tencel ook een goede. Dit is een 100% duurzame stof van de eucalyptusboom, met een uitstekend ademend vermogen."

Last but not least: "Vervang deze zomer in ieder geval je spaarlampen door ledlampen. Niet alleen omdat deze meer energie verbruiken, maar ook warm worden."

Floris Wouterson is slaapexpert en schrijver van het boek Superslapen. Volgens hem is warmte een van de grootste boosdoeners als het gaat om slecht slapen. "Op nummer één staat het ontbreken van regelmaat, maar warmte staat met stip op twee. De juiste temperatuur in de slaapkamer is cruciaal voor je natuurlijke slaapproces, los van de praktische ongemakken als zweten en een droge mond."

Wouterson legt uit dat iedereen een bioritme heeft. Dit ritme zorgt ervoor dat de temperatuur in je lichaam normaal gesproken rond een uur of 20.00 begint te dalen. "Dit gebeurt zodat je lichaam in slaapmodus komt. Terwijl je slaapt blijft de temperatuur nog even dalen, als het goed is tot een uur of half vier. Daarna stijgt hij weer, om te zorgen dat je richting de ochtend makkelijker wakker wordt."

Is het te warm in je slaapkamer, dan daalt je lichaamstemperatuur niet voldoende en staat dat je nachtrust in de weg. Naast een warme slaapkamer, kunnen ook dingen als intensief sporten voor het slapengaan of in de sauna gaan, ervoor zorgen dat je natuurlijke ritme wordt verstoord. "Je keert dan het proces om en dat is niet de bedoeling. Ook vergroot je bij een onjuiste temperatuur in de slaapkamer de kans op wekprikkels. Dat wil je voorkomen, omdat je bij te veel wekprikkels nooit in die belangrijke, diepe slaap terechtkomt."

De perfecte temperatuur om goed te kunnen slapen is 18 graden. Zodra het kwik in de zomer boven de 23 graden stijgt, is het slim om maatregelen te treffen. "Hoe beter je inspeelt op je natuurlijke processen, hoe beter de kwaliteit van je slaap. Aan de buitentemperatuur doe je helaas niks, maar kijk dan zeker eens naar factoren waar je wél invloed op hebt, zoals je bedtextiel."

Volgens de slaapexpert hebben veel mensen niet het juiste dekbed voor de juiste omstandigheden. "Ik zie veel mensen met een donzen dekbed. Op zich niet verkeerd: dons is een mooi, natuurlijk product. Maar als je kijkt naar temperatuur- en vochtregulatie, is dons niet het beste materiaal. Dons is afkomstig van ganzen en eenden die, wanneer ze grote temperatuurverschillen ervaren, hun veren dumpen. Helaas kan dat als mens niet zomaar: het dekbed dat je hebt aangeschaft is waar je het mee moet doen."

Beter is het daarom om te kijken naar materialen die meer ondersteunend zijn voor de ontwikkeling van je lichaamstemperatuur. "Bijvoorbeeld kasjmier, afkomstig van de kasjmiergeit. Dit is afkomstig uit de Himalaya, waar geiten 's nachts kou ervaren en overdag zeer hoge temperaturen. De vacht van een kasjmiergeit heeft daardoor van nature de eigenschap dat het de temperatuur regelt, ongeacht hoe hoog of laag deze is."

Hetzelfde geldt voor kamelenhaar. “Kamelen in de woestijn ervaren dit ook: 's nachts koud en overdag heel heet. De verschillen tussen nacht en dag zijn enorm. En toch is een kameel dankzij zijn vacht in staat om het nooit te koud of te warm te hebben”, zegt Wouterson, die een dekbed van kasjmier of kamelenhaar ook aanraadt als jij en je partner verschillende wensen hebben qua warmte van het dekbed. "Ben jij een koukleum, maar je partner juist niet? Dan is dat bij zo’n dekbed geen probleem."

Ook vanuit duurzaam oogpunt zijn kasjmier en kameelhaar een goede keuze. "Schapenwol is een natuurlijk product, maar schapen worden geschoren om deze wol te winnen. Dat kan heel stressvol zijn voor de dieren. Bij kasjmier en kameelhaar wordt op een meer diervriendelijke manier gewerkt. Bij kasjmier wordt de wol uit de struiken geplukt, waar de geiten langslopen. En kameelhaar wordt verzameld nadat een kameel zijn vacht heeft afgeworpen. Ook worden deze materialen altijd op biologische wijze verwerkt."

Op momenten dat een dekbed te heet is, kun je ook onder enkel een laken liggen. "En dan bij voorkeur een lakentje van biologisch, Egyptisch katoen. Dat ademt goed is op verantwoorde wijze geproduceerd. Daarnaast heeft katoen een geweldig vochtopnemend vermogen, wat prettig is als je 's nachts veel transpireert", zegt Wouterson, die ook groot voorstander is van cashmere cotton. "Dit is prachtig katoen dat bestaat uit drie heel dunne, zachte laagjes. Dat is perfect voor de hete zomermaanden."

Koud douchen voor het slapengaan raadt Wouterson overigens niet aan: "Koud douchen is heerlijk, maar probeer het alleen 's ochtends te doen. Dan doet het wat het moet doen: je een optater geven. 's Avonds, als je wilt gaan slapen, is dat eigenlijk niet zo handig. Een koude douche in de avond is een stressor die je lichaam in actieve stand zet. Het voelt misschien fijn en verkoelend, maar hierdoor komt je lichaam niet goed in de slaapmodus."

In plaats van een koude douche nemen adviseert Wouterson de aanschaf van een koelsjaaltje. "Deze worden ook gebruikt voor vrouwen in de overgang. Zo'n sjaaltje koelt de aderen die vlak onder je huid liggen, zodat het bloed dat door deze aderen stroomt afkoelt. Vergelijk het met het effect van je polsen onder de koude kraan houden. Dit is een subtiele manier van je lichaamstemperatuur verlagen, waarbij je niet je hele lichaam in actieve stand zet zoals bij een koude douche."

Altijd weten wat er speelt? Download de gratis RTL Nieuws-app en blijf op de hoogte.